รวมสถานที่ที่ “ต้องมี” เครื่องดับเพลิง ตามกฎหมาย (อัปเดตล่าสุด)
เคยสงสัยไหมคะว่าธุรกิจหรือที่พักอาศัยของคุณจำเป็นต้องติดตั้ง เครื่องดับเพลิง หรือไม่? และถ้าต้องมี จะต้องมีจำนวนเท่าไหร่ถึงจะถูกต้องตามกฎหมาย? การมี เครื่องดับเพลิง ไม่ได้เป็นแค่เรื่องของความปลอดภัยเท่านั้น แต่ยังเป็น "ข้อบังคับทางกฎหมาย" ที่กำหนดไว้ในพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร และกฎกระทรวงที่เกี่ยวข้อง การละเลยข้อกำหนดเหล่านี้อาจนำไปสู่บทลงโทษทางกฎหมายได้เลยนะคะ! การเตรียมพร้อมรับมือกับอัคคีภัยในนาทีวิกฤตถือเป็นการลงทุนที่คุ้มค่าที่สุด เพราะช่วยปกป้องทั้งชีวิต ทรัพย์สิน และการดำเนินธุรกิจของเราให้ราบรื่น วันนี้เราจะมาเจาะลึกว่าสถานที่ประเภทไหนบ้างที่กฎหมายกำหนดไว้อย่างชัดเจนว่าต้องติดตั้ง เครื่องดับเพลิง ชนิดมือถือค่ะ!

อาคารสาธารณะและอาคารขนาดใหญ่ (กฎกระทรวง)
อาคารที่เปิดให้ประชาชนเข้าใช้บริการ หรือมีคนอยู่รวมกันจำนวนมาก ถือเป็นกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูงที่สุดและมีข้อกำหนดที่เข้มงวดที่สุดในการติดตั้ง เครื่องดับเพลิง
• อาคารสูงและอาคารขนาดใหญ่พิเศษ: ตามกฎกระทรวงฉบับที่ 33 (พ.ศ. 2535) อาคารสูง (ตั้งแต่ 23 เมตรขึ้นไป) และอาคารขนาดใหญ่พิเศษ (ตั้งแต่ 10,000 ตร.ม. ขึ้นไป) ต้องมี เครื่องดับเพลิง ชนิดมือถือติดตั้งทุกชั้น
• สถานที่ชุมนุมชน: ได้แก่ โรงมหรสพ, ห้างสรรพสินค้า, โรงแรม, โรงพยาบาล และสถานบริการต่างๆ ซึ่งต้องติดตั้งเครื่องดับเพลิงให้ครอบคลุมพื้นที่อย่างทั่วถึง
• ข้อกำหนดระยะห่าง: เครื่องดับเพลิง ต้องติดตั้งในที่ที่สามารถมองเห็นได้ง่าย และต้องมีระยะห่างในการเข้าถึงไม่เกิน 40 เมตร ตามทางเดินหลัก

โรงงานอุตสาหกรรมและคลังสินค้า (กฎหมายโรงงาน)
โรงงานเป็นสถานที่ที่มีความเสี่ยงสูงเนื่องจากมีการจัดเก็บวัตถุไวไฟ วัตถุอันตราย และเครื่องจักรที่อาจทำให้เกิดความร้อนสูง
• พื้นที่การผลิตและการจัดเก็บ: โรงงานทุกขนาดต้องจัดให้มี เครื่องดับเพลิง ที่เหมาะสมกับประเภทของเชื้อเพลิง (เช่น Class A, B, C, D) ในพื้นที่ที่มีความเสี่ยง
• กฎหมายกำหนด: ตามกฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดำเนินการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับอัคคีภัย โรงงานต้องมี เครื่องดับเพลิง พร้อมใช้และมีการตรวจสอบประจำปี
• ข้อควรระวัง: ต้องเลือกชนิดของสารเคมีให้ถูกต้อง เช่น โรงงานที่มีการใช้ไฟฟ้ามาก ควรมีถังดับเพลิงชนิดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO₂) หรือสารสะอาด (Clean Agent)

อาคารพาณิชย์และสำนักงานทั่วไป (มาตรฐานป้องกันอัคคีภัย)
อาคารสำนักงานและอาคารพาณิชย์ที่มักมีคนทำงานอยู่รวมกันในแต่ละวัน ก็เป็นอีกกลุ่มที่ต้องให้ความสำคัญกับการติดตั้ง เครื่องดับเพลิง
• อาคารสำนักงาน: ต้องติดตั้ง เครื่องดับเพลิง ในบริเวณที่เห็นได้ชัดเจน เช่น ทางเดินหลัก, บริเวณโถงลิฟต์, และใกล้บันไดหนีไฟ
• การคำนวณจำนวน: แม้ไม่มีข้อกำหนดตายตัวสำหรับอาคารเล็ก แต่หลักการทางวิศวกรรมความปลอดภัยระบุว่าต้องมี เครื่องดับเพลิง 1 เครื่องต่อพื้นที่ 1,000 ตารางฟุต หรืออย่างน้อย 1 เครื่องต่อชั้น

อาคารชุดและหอพัก (กฎหมายควบคุมอาคาร)
อาคารพักอาศัยรวม เช่น คอนโดมิเนียม อพาร์ตเมนต์ หรือหอพัก จำเป็นต้องมีอุปกรณ์ดับเพลิงเพื่อความปลอดภัยของผู้อยู่อาศัย
• พื้นที่ส่วนกลางและทางหนีไฟ: ต้องติดตั้ง เครื่องดับเพลิง ในทุกชั้น บริเวณทางเดินส่วนกลางที่นำไปสู่ทางหนีไฟ และบริเวณโถงลิฟต์ เพื่อให้ผู้อยู่อาศัยเข้าถึงได้ง่ายในกรณีฉุกเฉิน
• ขนาดที่เหมาะสม: โดยทั่วไปมักใช้ถังดับเพลิงขนาด 10 ปอนด์ หรือ 15 ปอนด์ ชนิดผงเคมีแห้ง (ABC) ซึ่งสามารถใช้ดับเพลิงได้เกือบทุกประเภท และมีน้ำหนักที่เหมาะสมที่คนทั่วไปสามารถยกขึ้นใช้งานได้

ข้อกำหนดด้านการติดตั้งและบำรุงรักษา
การมี เครื่องดับเพลิง ไม่พอ ต้องแน่ใจว่ามันอยู่ในสภาพพร้อมใช้งานเสมอ!
• ความสูงในการติดตั้ง: โดยทั่วไป ตำแหน่งติดตั้งควรให้มือจับอยู่สูงจากพื้นไม่เกิน 1.5 เมตร เพื่อความสะดวกในการหยิบใช้งาน
• การตรวจเช็ค: เครื่องดับเพลิง ต้องได้รับการตรวจสอบสภาพอย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะการตรวจสอบเกจวัดแรงดัน (ต้องอยู่ในแถบสีเขียว) และต้องมีการตรวจสอบประจำปีโดยผู้เชี่ยวชาญ

สรุป
การติดตั้ง เครื่องดับเพลิง ตามที่กฎหมายกำหนดไม่ได้เป็นแค่การทำตามข้อบังคับเท่านั้นค่ะ แต่เป็นการแสดงความรับผิดชอบต่อความปลอดภัยของชีวิตและทรัพย์สินของทุกคนในอาคาร การทำความเข้าใจว่าสถานที่ของคุณอยู่ในกลุ่มเสี่ยงประเภทใด และต้องมีถังดับเพลิงชนิดใดบ้าง จะช่วยให้คุณสามารถจัดซื้อและติดตั้งได้อย่างถูกต้องตามกฎหมาย และที่สำคัญที่สุดคือ สร้างความมั่นใจให้กับทุกคนว่าเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน